DENİZ ALACAKLARINA KARŞI MESULİYETİN SINIRLANDIRILMASI HAKKINDA 1976 TARİHLİ MİLLETLERARASI SÖZLEŞME
İşbu sözleşmeye taraf olan devletler,
Deniz alacaklarına karşı mesuliyetin sınırlandırılması hakkında bazı yeknesak kaideleri bir anlaşma ile tespit etmenin faydasını takdir ederek,
Bu maksatla bir sözleşme akdine karar vermişler ve aşağıdaki hususlarda mutabakata varmışlardır:
BİRİNCİ BÖLÜM : SINIRLAMA HAKKI
Madde — 1
Mesuliyetlerini sınırlamağa hakkı olan şahıslar
1. Aşağıda açıklanan anlamda gemi malikleri ile yardımda bulunanlar, 2 nci maddede yazılı alacaklara karşı mesuliyetlerini işbu sözleşme hükümleri uyarınca sınırlayabilirler.
2. “Gemi maliki” sözü deniz gemisinin malikinden başka çarterer, donatan ve
işleticisini de ifade eder.
3. “Yardımda bulunan” dan maksat ise, kurtarma ve yardım faaliyetleri ile doğrudan bağlantılı hizmetleri gören kişilerdir. Bu faaliyetler, 2 nci maddenin 1 inci paragrafının (d), (e) ve (f) bentlerinle yazılı faaliyetleri kapsar.
4. İkinci maddede yazılı alacaklardan biri gemi maliki veya yardımda bulunanın fiil, ihmal ve kusurlarından mesul bulunduğu herhangi bir şahsa karşı ileri sürüldüğü takdirde bu şahıs da işbu sözleşmede öngörülen mesuliyet sınırlamasından faydalanmak hakkını haizdir.
5. Bu sözleşmede “gemi malikinin mesuliyeti” tabiri, bizzat gemiye yöneltilen bir takipten doğan mesuliyeti de kapsar.
6. Bu sözleşme hükümleri uyarınca sınırlamaya tabi alacaklar bakımından mesuliyeti sigorta etmiş bulunan sigortacı, bizzat sigortalı ile aynı ölçüde omak üzere sözleşme hükümlerinden faydalanmak hakkını haizdir.
7. Sınırlı mesuliyete dayanılması mesuliyetin kabulü anlamına gelmez.
Madde —2
Sınırlamaya tabi alacaklar
1. 3 ve 4 üncü maddeler saklı olmak üzere aşağıdaki alacaklar, mesuliyetin
temeli ne olursa olsun, mesuliyet sınırlamasına tabidirler:
a) Gemide veya geminin işletilmesi yahut kurtarma ve yardım faaliyetleri ile
doğrudan ilgli olarak vukubulan ölüm, yaralanma, (liman tesisleri, havuzları, seyrüsefere elverişli su yolları ve seyir yardımcı tesislerinin maruz kaldıkları zararlar
dahil olmak üzere) her türlü eşya veya ve hasarı ve sair bütün zararlardan doğan
alacaklar;
b) Deniz yolu ile yapılan yük, yolcu ve bagajlarının taşınmasında vaki gecikmeden ileri gelen bütün zararlardan doğan alacaklar;
c) Akitten doğmuş olmayan herhangi bir hakkın ihlalinden neşet eden ve
geminin işletilmesi yahut kurtarma ve yardım faaliyetleriyle doğrudan ilgili olarak
vukubulan diğer bütün zararlardan doğan alacaklar;
d) Batmış, enkaz haline gelmiş, oturmuş; veya terk edilmiş bir geminin, içinde
bulunan veya bulunmuş olan şeyler de dahil olmak üzere, yüzdürülmesi, kaldırılması.
imha edilmesi veya zararsız hale getirilmesinden doğan alacaklar;
e) Gemi yükünün imhası veya zararsız hale getirilmesinden doğan alacaklar;
f) Sorumlu şahsın bu sözleşme hükümleri uyarınca mesuliyetini sınırlayabileceği bir zararı önlemek veya azaltmak için alınan tedbirler ve bu tedbirlerin başkaca sebep oldukları zararlar yüzünden sorumlu şahıstan gayrı bir kimse tarafından ileri sürülen alacaklar.
2. Birinci paragrafta yazılı alacaklar, rücu hakkına veya bir garantiye dayanan, akdi veya gayrı akdi bir davaya konu olsalar da mesuliyet sınırlamasına tabidirler. Şu kadar ki, 1 inci paragrafın (d), (e) ve (f) bentleri şümulüne giren alacaklar, mesul şahıs ile akdedilmiş bir sözleşmeden doğan ücrete ilişkin oldukları nispette mesuliyet sınırlamasına tabi değildirler.
Madde — 3
Sınırlamadan hariç bırakılmış olan alacaklar
Bu sözleşme hükümleri aşağıdaki alacaklara uygulanmaz :
a) Kurtarma ve yardım alacakları ile müşterek avarya garame alacakları;
b) Hidrokarbonlar (akaryakıtlar) ile kirletmeden neşet eden zararlardan mesuliyete dair 23/11/1969 tarihli milletlerarası sözleşme ile yürürlükte olan tadil ve ekleri anlamında olmak üzere hidrokarbonlarla kirlenmeden ileri gelen zararlardan doğan alacaklar;
c) Nükleer zararlardan mesuliyetin sınırlanmasını düzenleyen veya yasak eden bütün milletlerarası sözleşmeler veya milli kanunlara tâbi olan alacaklar;
d) Nükleer gemi malikine karşı nükleer zararlardan doğan alacaklar;
e) Gemi maliki veya yardımda bulunan ile müstahdemleri arasında mün'akit
hizmet sözleşmesini düzenleyen kanun hükümlerine göre gemi maliki veya yardımda
bulunanın söz konusu alacaklara karşı mesuliyetini sınırlamak hakkını haiz olmaması veya ancak 6 ncı maddede öngörülenden yüksek bir meblağla sınırlayabilmesi halinde gemi maliki veya yardımda bulunanın, görevleri gemi hizmetlerine veya kurtarma ve yardım faaliyetlerine ilişkin olan müstahdemlerinin alacakları ile bunların mirasçılarının, haleflerinin veya. bu gibi alacakları ileri sürmeğe hakkı bulunan diğer şahısların alacakları.
Madde — 4
Sınırlama hakkını kaldıran hareketler
Şahsi fiil veya iİhmalinden ileri gelen zarara kasden yahut cüretkarane bir şeklide ve muhtemelen böyle bir zarar meydana geleceği şuuru ile sebebiyet vermiş olduğu ispat olunan sorumlu kişi mesuliyetini sınırlama hakkını haiz değildir.
Madde — 5
Alacakların mahsubu
Bu sözleşme hükümleri gereğince mesuliyetini sınırlama hakkı bulunan bir kimsenin alacaklısına karşı aynı olaydan doğma (mukabil) bir alacağı mevcut olursa, onların bu karşılıklı alacakları birbiri ile mahsup edilir ve sözleşme hükümleri ancak çıkacak bakiye hakkında uygulanır.
Madde — 6
Genel Sınırlar
1. Aynı olaydan doğan ve 7 nci maddede yazılı olanlar dışında kalan alacaklar hakkında mesuliyet sınırı aşağıdaki şekilde hesap olunur:
a) Ölüm veya yaralanmadan ileri gelen alacaklar hakkında :
i) 500 tonu geçmeyen bir gemi için 333.000 hesap birimi;
ii) Tonajı yukarıdaki rakamı aşan bir gemi için ise, (i) bendinde yazılı meblağa ilave olarak ayrıca :
501 den 3000 tona kadar beher ton için 500 hesap birimi;
3001 den 30.000 tona kadar beher ton için 333 hesap birimi;
30.001 den 70.000 tona kadar beher ton için 250 hesap birimi; ve
70.000 den yukarı beher ton için 167 hesap birimi.
b) Diğer bütün alacaklar hakkında:
i) 500 tonu geçmeyen bir gemi için 167.000 hesap birimi;
ii) Tonajı yukarıki rakamı aşan bir gemi için ise, (i) bendinde yazılı meblağa ilave olarak ayrıca :
501 den 30.000 tona kadar beher ton için 167 hesap birimi;
30.001 den 70.000 tona kadar beher ton için 125 hesap birimi; ve
70.000 den yukarı beher ton için 83 hesap birimi.
2. Birinci paragrafın (a) bendi uyarınca hesaplanan meblağ, bu bentte yazılı
alacakları tam olarak karşılamağa yetmediği takdirde, birinci paragrafın (b) bendi
gereğince hesaplanan meblağ aynı paragrafın (a) bendinde yazılı alacakların ödenmeyen bakiyesini karşılamak için kullanılabilir ve işbu ödenmemiş bakiye birinci paragrafın (b) bendinde yazılı alacaklarla birlikte garameye katılır.
3. Ölüm veya yaralanmadan doğan alacakların 2 nci paragraf uyarınca haiz
oldukları haklara halel gelmemek kaydıyla sözleşmede taraf olan bir devlet milli kanunlarında liman tesislerine, havuzlarına, seyrüsefere elverişli su yollarına ve seyir yardımcı tesislerine verilen zararlardan doğan alacaklara 1 inci paragrafın (b)
bendinde yazılı sair alacaklara nispetle, milli kanunda öngörüldüğü veçhile, öncelik
tanıyabilir.
4. Bir gemiden faaliyet göstermeksizin yahut münhasıran kurtarma ve yardım hizmetlerine konu olan gemide veya bu gemi İle ilgili olarak faaliyet göstermek
suretiyle yardımda bulunan her şahsın mesuliyet sınırı, 1500 tonilato esasına göre
hesaplanır.
5. Bu sözleşme bakımından gemi tonajı, Gemilerin Ölçülmesine dair 1969 tarihli Milletlerarası Sözleşmenin (1) numaralı ekinde gayri safi gemi tonajının ölçülmesi hakkında öngörülen kaideler uyarınca tayin olunur.
Madde - 7
Yolcuların alacaklarına uygulanacak sınırlar
1. Bir geminin yolcularının ölüm veya yaralanmasından neşet eden ve aynı olaydan doğan alacaklarda gemi malikinin mesuliyeti, 46.666 hesap biriminin geminin resmi belgesinde taşımasına izin verilen yolcu sayısı ile çarpılmasından elde olunan meblâğla sınırlıdır, ancak bu meblağ yirmibeş milyon hesap birimini aşamaz.
2. Bu madde açısından “bir geminin yolcularının ölüm veya yaralanmasından
neşen eden alacaklar” sözleri:
a) Bir yolcu taşıma mukavelesine müsteniden, veya
b) Bir navlun sözleşmesine konu olan bir taşıt veya canlı hayvanlara, taşıyanın muvafakatiyle, refakat etmek suretiyle,
söz konusu gemide taşıyan her hangi bir şahıs tarafından veya onun hesabına ileri
sürülen alacakları ifade eder.
Madde — 8
Hesap birimi
1. 6 ve 7 nci maddelerde yazılı hesap birimi, Milletlerarası Para Fonu tarafından tarif olunan Özel Çekme Hakkı'dır. 6 ve 7 nci maddelerde zikrolunan meblağlar, sınırlı mesuliyetin ileri sürüldüğü devletin milli parasına çevrilir; çevirme işi mesuliyet fonunun tesis olunduğu, ödemenin yapıldığı veya bu devlet kanunları uyarınca eş değerde bir teminatın gösterildiği tarihteki milli para değerine göre yapılır. Sözleşmede taraf ve Milletlerarası Para Fonuna üye olan bir devletin milli parasının özel çekme hakkı olarak değeri, Milletlerarası Para Fonu tarafından söz konusu tarihte kendi iş ve muamelelerinde uygulanan değerlendirme usulüne göre tayin olunur. Sözleşmede taraf olmakla beraber Milletlerarası Para Fonu Üyesi olmayan
bir devletin milli parasının özel çekme hakkı olarak değeri ise bu devlet tespit edilen tarzda hesap olunur.
2. Milletlerarası Para Fonu üyesi olmayan ve mevzuatı da birinci paragraf
hükümlerinin uygulanmasına cevaz vermeyen devletler ise sözleşmenin onaylama, kabul veya tasvip şartına, bağlı olmaksızın imzası esnasında yahut onaylama, kabul, tasvip veya katılma sırasında veya bunları takip eden herhangi bir zamanda, sözleşmede öngörülen ve ülkelerinde uygulanacak olan mesuliyet sınırlarının aşağıdaki şekilde tespit edileceğini beyan edebilirler : a) Altıncı maddenin 1 inci paragrafının (a) bendi hakkında:
i) 500 tonu geçmeyen bir gemi için 5 milyon para. birimi;
ii) Tonajı yukarıki rakamı aşan bir gemi için ise, (i) bendinde yazılı meblâğa ilave olarak ayrıca;
5001 den 3000 tona kadar beher ton için 7500 para birimi;
3.001 den 30.000 tona kadar beher ton için 5000 para birimi;
30.001 den 70,000 tona kadar beher ton için 3750 para birimi; ve
70.000 den yukarı beher ton için 2500 para birimi
b) Altıncı maddenin 1 inci paragrafının (b) bendi hakkında :
i) 500 tonu geçmeyen bir gemi için 2,5 milyon para birimi;
ii) Tonajı yukarıki rakamı aşan bir gemi için ise, (i) bendinde yazılı meblağa
ilave olarak;
501 den 30.000 tona kadar beher ton için 2500 para birimi;
30.001 den 70.000 tona kadar beher ton için 1850 para birimi; ve
70.000 den yukarı beher ton için 1250 para birimi
c) Yedinci maddenin 1 inci paragrafı hakkında ise, 375 milyon para birimini
aşmamak kaydıyla, 700.000 para biriminin geminin resmi belgesinde taşımasına izin
verilen yolcu sayısı ile çarpılmasından elde edilen meblağ.
Altıncı maddenin 2 ve 3 üncü paragrafları işbu paragrafın (a) ve (b) bentlerinde de uygulanır.
3. İkinci paragrafta zikrolunan para birimi 900/1000 ayarında altmışbeşbuçuk
miligram altına tekabül eder. Bu meblağın milli paraya çevrilmesi, tahvilin vukubulduğu devletin milli mevzuatına göre yapılır.
4. Birinci paragrafın son cümlesinde zikredilen hesap ile üçüncü paragrafta sözü edilen tahvil işlemleri o tarzda yapılmalıdır ki, sözleşmede taraf olan devletin milli parası ile de, imkan nispetinde, sözleşmenin 6 ve 7 inci maddelerinde hesap birimi ile gösterilen aynı reel değer ifade edilmiş olsun. Taraf devletler sözleşmenin onay, kabul veya tasvibi şartına bağlı olmaksızın imzası esnasında yahut sözleşmenin 18 nci maddesinde öngörülen evrakın tevdii sırasında ve hesap metotlarında veya milli paralarının hesap birimi veya para birimi bakımından kıymetinde bir değişiklik meydana geldikçe 1 inci paragraf uyarınca hesap metotlarını veya 3 üncü paragraf gereğince yapılan tahvil sonuçlarını tevdi merciine bildirmekle mükelleftirler.
Madde — 9
Alacaklılar arasında garame
1. Altıncı madde gereğince tayin edilen mesuliyet sınırları, aynı olaydan doğan ve aşağıdaki şahıslara karşı ileri sürülen bütün alacakların tümüne uygulanır:
a) Birinci maddenin 2 nci paragrafında yazılı şahsa veya şahıslar ve bunların fiil, ihmal ve kusurlarından mesul bulundukları bütün kişiler; veya,
b) Gemisinden kurtarma veya yardım hizmetleri ifa eden gemi maliki ile aynı gemiden faaliyet göstermek suretiyle yardımda bulunan veya bulunanlar , ve fiil, ihmal ve kusurlarından bu şahsa veya şahısların mesul bulundukları bütün kişiler;
c) Bir gemiden faaliyet göstermeksizin yahut münhasıran kurtarma ve yardım hizmetlerine konu olan gemide veya bu gemi ile ilgili olarak faaliyet gösstermek suretiyle yardımda bulunan veya bulunanlar ile bu veya bunların fiil, ihmal ve kusurlarından sorumlu bulundukları bütün kişiler.
2. Yedinci madde gereğince tayin edilen mesuliyet sınırları, 1 inci maddenin 2 nci paragrafında yazılı şahıs veya şahıslar ile bu veya bunların fiil, ihmal ve kusurlarından sorumlu bulundukları bütün kişilere karşı 7 inci maddede zikredilen gemi ile ilgili olarak ve aynı olaydan doğabilecek olan alacakların tümüne uygulanır.
Madde — 10 .
Bir sınırlama fonu tesis edilmeksizin mesuliyetin tahdidi
1. Onbirinci maddede yazılı sınırlama fonu tesis edilmeden dahi sınırlı mesuliyet ileri sürülebilir. Şu kadar ki sözleşmede taraf olan bir devlet milli mevzuatında, sınırlamaya tabi bir alacağın tahsili için mahkemelerinde dava açılması halinde sorumlu şahsın ancak bu sözleşme hükümlerine uygun olarak sınırlama fonunun tesis edilmiş veya sınırlı mesuliyetin dermeyanı anında tesis edilecek olması takdirinde mesuliyetini sınırlamak hakkını ileri sürebileceğini hüküm altına alabilir.
2. Sınırlama fonu tesis edilmeksizin sınırlı mesuliyet ileri sürüldüğü takdirde 12 nci madde hükümleri uygulanır.
3. Bu maddenin tatbiki için gerekli usuli hükümler, ülkesinde dava açılan taraf devletin milli mevzuatına tâbidir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : SINIRLAMA FONU
Madde — 11
Fonun tesisi
1. Mesuliyeti ileri sürebilecek olan her şahıs, sınırlamaya tâbi alacaklar
dan ötürü ülkesinde dava açılan ve sözleşmede taraf olan devletin mahkemeleri veya,
yetkili sair mercileri nezdinde bir fon tesis edebilir. Fon, 6 ve 7 nci maddelerin mezkûr şahsın sorumlu tutulabileceği alacaklara tatbiki kabil olan hükümleri uyarınca hesaplanan meblağ ile mesuliyetin doğumuna yol açan olay gününden fonun tesisi tarihine kadar işlemiş olan faizlerin toplamından terekküp eder. Bu suretle tesis olunan fon ancak, haklarında sınırlı mesuliyet dermeyan edilebilecek olan alacakların tediyesinde kullanılabilir.
2. Fon, tespit olunan meblağın yatırılması yahut fonun tesis olunacağı taraf
devletin mevzuatı bakımından şayanı kabul ve mahkeme veya yetkili sair mercilerce
yeterli sayılacak olan bir teminatın gösterilmesi ile tesis olunabilir.
3. Dokuzuncu maddenin 1 inci paragrafının (a), (b) veya (c) bentleri ile
2 nci paragrafında yazılı şahıslardan biri veya sigortacısı tarafından tesis olunan
fon, bununla mütenazır olarak 1 inci paragrafın (a), (b) veya (c) bentlerinde veya
2 nci paragrafta yazılı bütün şahıslar tarafından tesis edilmiş sayılır.
Madde — 12
Fonun paylaştırılması
1. Altıncı maddenin 1, 2 ve. 3 üncü paragrafları ile 7 nci madde hükümleri saklı kalmak üzere fon alacaklılar arasında fona karşı kabul edilmiş olan alacak miktarlarıyla orantılı olarak paylaştırılabilir.
2. Bir fon alacağını fon paylaştırılmadan önce İtfa eden sorumlu kişi veya sigortacısı, lehine ödeme yapılan şahsın bu sözleşme gereğince haiz olacağı haklara ödediği meblağ nispetinde halef olur.
3. İkinci paragrafta öngörülen halefiyet hakkı zikrolunan şahıslardan başka kişiler tarafından da, olayda tatbiki kabil milli kanunun böyle bir halefiyete cevaz verdiği ölçüde, tazminat olarak ödedikleri bütün meblağlar hakkında kullanılabilir.
4. Sorumlu şahıs veya diğer her hangi bir kimse, fon paylaşılmadan önce ödemesi halinde 2 ve 3 üncü paragraflara göre halefiyet hakkından istifade edeceği bir meblağı tazminat olarak kısmen veya tamamen bilahare ödemek zorunda kalacağını ispat ederse, fonun tesis olunduğu devletin mahkeme veya yetkili sair herhângibir bir mercii mezkur şahsın fona karşı olan haklarını sonradan kullanmasına imkan verecek yeterli bir meblağın geçici olarak saklı tutulmasına karar verebilir.
Madde — 13
Başkaca takip yapılmaması
1. Onbirinci madde uyarınca bir sınırlama fonu tesis olunduğu takdirde, fon
alacaklarından hiç biri bu alacağına ilişkin olarak haiz. bulunduğu hakları, adına fon
tesis edilmiş, olan şahsın sair malları üzerinde kullanamaz.
2. Onbirinci madde uyarınca bir sınırlama fonu tesis olunduktan sonra, lehine fon tesis edilen şahsa ait olup fona karşı ileri sürülebilen bir alacaktan dolayı sözleşmede taraf olan bir devlette haczedilmiş veya üzerine tedbir konmuş herhangi bir gemi ve diğer mallar veya gösterilmiş, bulunan teminat mezkûr devletin mahkemesi veya yetkili sair merciinin kararı ile serbest bırakılabilir. Sınırlama fonu;
a) Olayın cereyan ettiği limanda, şayet olay bir liman dışında vukubulmuşsa bunu takiben uğranılan limanda,
b) Ölüm veya yaralanma sebebiyle olan olacaklarda inilecek limanda;
c) Yük zararlarında boşaltma limanında; veya
d) Haczin yahut tedbirin konulduğu devlette,
tesis edilmişse, serbest bırakma kararı her halde verilir.
3. Bir ve 2 nci paragraf hükümleri ancak alacaklının sınırlama fonunu idare eden mahkemede fona karşı bir alacak dermeyan edebilmesi ve fonun da mezkûr alacak bakımından fiilen kabili tasarruf ve transferinin serbest olması halinde uygulanır.
Hadde — 14
Uygulanacak kanun
Bu bölüm hükümleri saklı kalmak üzere, sınırlama fonunun tesis ve, tevzii
hakkındaki hükümlerle bu konulara ilişkin bilcümle, usul hükümleri fonun tesis olunduğu taraf devletin kanunlarına tabidir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : UYGULAMA ALANI
Madde — 15
1. İşbu sözleşme, 1 inci maddede zikredilen bir şahsın taraf bir devletin mahkemesi önünde mesuliyetini sınırlamak, mahcuz veya tedbir konmuş, bir gemi veya sair herhangi bir malı yahut mezkur devlet makamlarına verilmiş olan bir teminatı serbest bıraktırmak istediği her halde uygulanır. Şu kadar ki taraf her devlet 1 inci maddede zikrolunan ve mahkemeleri huzurunda, işbu sözleşme hükümlerine istinat edildiği anda mutad ikametgah veya iş merkezi taraf devletlerden birinde bulunmayan yahut ileri sürdüğü mesuliyetini sınırlamak hakkı ile ilgili veya serbest bırakılmasını sağlamak istediği gemisi yukarıda. zikredilen tarihte taraf bir devletin bayrağını taşımayan bütün şahısları bu sözleşmenin uygulanmasından kısmen veya tamamen hariç bırakmak hakkını haizdir.
2. Sözleşmede taraf olan bir devlet milli mevzuatına koyacağı sarih bir hükümle mesuliyeti sınırlama rejimini:
a) Kendi mevzuatı gereğince içsularda seyre tahsis edilmiş, olan gemilere
b) 300 tonilatodan küçük gemilere,
uygulamayı kabul edebilir.
Bu paragrafta öngörülen hıyar hakkını kullanan taraf devlet, milli mevzuatında kabul edilen mesuliyet sınırlarını veya böyle bir sınır öngörülmediğini tevdi merkezine bildirir. 3. Sözleşmede taraf olan bir devlet milli mevzuatına koyacağı sarih bir hükümler diğer taraf devletlerin vatandaşı olan şahısların hiçbir suretle menfaatdar bulunmadıkları olaylardan doğan alacaklara mesuliyeti sınırlama rejiminin tatbik edileceğini kabul edebilir.
4. Taraf bir devletin mahkemeleri işbu sözleşme hükümlerini sondaj ameliyeleri için inşa veya buna elverişli hale getirilmiş, olup ta bu işlerde kullanılan gemilere:
a) Mezkûr devletin milli mevzuatında sözleşmenin 6 ncı maddesinde öngörülenden daha yüksek bir mesuliyet sınırı kabul etmiş olması, veya,
b) Mezkur devletin bu gemilere uygulanacak bir mesuliyet rejimi tespit eden
milletlerarası bir anlaşmaya taraf olması,
halinde uygulamazlar.
Yukarıdaki (a) bendinin tatbiki halinde bu devlet keyfiyetten tevdi merciini
haberdar eder.
5. İşbu sözleşme :
a) Hava yastıklı vasıtalara,
b) Denizin dibinde veya daha altında bulunan tabii kaynakların araştırılması ve işletilmesine tahsis edilmiş olan yüzen platformlara,
uygulanmaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM : SON HÜKÜMLER
Madde — 16
İmza, onaylama ve katılma
1. İşbu sözleşme, Hükümetlerarası İstişarı Denizcilik Teşkilatı (bundan
böyle “Teşkilat” diye anılacaktır.) merkezinde 1 Şubat 1977 den 31 Aralık 1977 tarihine kadar bütün devletlerin imzasına, bundan sonra katılmasına açık bulunacaktır.
2. Her devlet bu sözleşmeye :
a) Onay, kabul veya tasvip şartına bağlı olmaksızın imza etmekle;
b) Onay, kabul veya tasvip şartına bağlı olarak imza ettikten sonra onaylamak, kabul veya tasvip etmekle; veya
c) Katılmakla taraf olabilir.
3. Onaylama, kabul, tasvip veya katılma usulüne uygun bir belgenin Teşkilat Genel
Sekreterliğine (bundan böyle «Genel Sekreterlik diye anılacaktır) tevdii suretiyle olur. ...
Madde — 17
Yürürlüğe girme
1. İşbu sözleşme oniki devletin onay, kabul veya tasvip şartına bağlı olmak
sızın imza ettiği yahut onay, kabul, tasvip veya katılma belgesini tevdi eylediği tarihten itibaren bir yıllık bir sürenin dolmasını takip eden ayın birinci günü yürürlüğe girer.
2, Bu sözleşmenin yürürlüğe girmesi için gerekli şartların yerine getirilmesini müteakip ve fakat yürürlüğe gireceği tarihten önce onay, kabul, tasvip veya katılma belgesini tevdi eden yahut sözleşmeyi onay, kabul veya tasvip şartına bağlı olmaksızın imza eden bir devlet için onay, kabul, tasvip veya katılma işlemi yahut onay, kabul veya tasvip şartına bağlı olmaksızın imza hususu sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihte yahut, daha sonra olması kaydıyla imza veya belgenin tevdii tarihinden itibaren 90 ıncı günü takip eden ayın birinci günü hüküm ifade eder.
3. Sözleşme, daha sonra taraf olan devletler için, belgelerini tevdi eyledikleri
tarihten itibaren 90 günlük bir sürenin dolmasını takip eden ayın birinci günü yürürlüğe girer.
4. İşbu sözleşme, onu onaylayan, kabul veya tasvip eden yahut ona katılan devletler arasındaki münasebetlerde, Deniz Gemileri Maliklerinin Mesuliyetlerinin Tahdidine dair. 10 Ekim 1957 de Brüksel'de akdolunan sözleşme ile Deniz Gemileri Maliklerinin Mesuliyetlerinin Sınırlandırılmasına dair bazı Kaidelerin Birleştirilmesi Hakkında 25 Ağustos 1924 tarihinde Brüksel'de imzalanan milletlerarası sözleşmeleri meriyetten kaldırarak onların yerine geçer.
Madde — 18
İhtirazi kayıtlar
1. Her devlet bu sözleşmeyi İmza, onaylama, kabul, tasvip veya ona katılma,
arasında 2 nci maddenin 1 inci paragrafının (d) ve (e) bentlerini tatbik etmemek
hakkını saklı tutabilir. Sözleşmenin esasına ilişkin bir mesele hakkında başkaca bir
ihtirazi kayıt dermeyanı caiz değildir.
2. İmza esnasında ileri sürülen ihtirazi kayıtların onaylama, kabul veya tasvip sırasında teyit edilmeleri lazımdır.
3. Bu sözleşmeye karşı ihtirazi bir kayıt ileri sürmüş olan bir devlet, Genel Sekreterliğe yapacağı bir ihbarla ondan her zaman rücu edebilir. İşbu rücu, ihbarın alındığı tarihten itibaren hüküm ifade eder. Yapılan ihbarda ihtirazi kayıttan rücuun hüküm ifade edeceği bir tarih açık ve kesin olarak tespit edilmiş olup ta bu, ihbarın Genel Sekreterlikçe alınmasından sonraki bir tarihe isabet ederse, rücu bu tarihte hüküm ifade eder.
Madde — 19
Feshi ihbar
1. Taraflardan her biri, kendisi hakkında yürürlüğe girdikten tarihten bir sene sonra her zaman sözleşmenin feshini ihbar edebilir.
2. Feshi ihbar, bu husustaki evrakın Genel Sekreterliğe tevdii suretiyle olur.
3. Feshi ihbar, bu husustaki evrakın tevdii tarihinden itibaren bir senelik, bir müddetin geçmesini takip eden ayın birinci günü veya belgede belirtilebilecek olan daha uzun bir sürenin dolman ile hüküm ifade eder,
Madde — 20
Revizyon ve tadil
1. Teşkilat sözleşmenin revizyon veya tadili maksadıyla bir konferansı toplantıya çağırabilir.
2. Taraflardan en az üçte birinin talebi üzerine Teşkilat taraf devletleri sözleşmenin revizyon veya tadili maksadiyle bir konferansa davet eder.
3. İşbu sözleşmeye alt bir tadil yürürlüğe girdikten sonra tevdi edilen onay, kabul, tasvip veya katılma belgesi, aksine bir hükmü ihtiva etmedikçe, sözleşmenin muaddel metnine muzaf sayılır.
Madde — 21
Mesuliyet sınırları miktarlarının ve hesap veya para birimlerinin değiştirilmesi
1. Yirminci madde hükümlerine bakılmaksızın Teşkilat bu maddenin 2 ve 3 ncü paragrafları uyarınca yalnız 6 ve 7 nci maddeler ile 8 inci maddenin 2 nci paragrafında tespit edilmiş olan meblağları değiştirmek yahut 8 inci maddenin 1 ve 2 nci paragraflarında tarif olunan iki birimden biri veya her ikisi yerine başka birimler ikame etmek üzere bir konferansı içtimaa davet edebilir. Meblağlarda ancak reel değerlerinde hissedilir bir değişikliği takiben tadilat yapılabilir.
2. Taraf devletlerin en az dörtte birinin talebi ürerine Teşkilat konferansı İçtimaa davet eder.
3. Meblağların değiştirilmesine veya birimlerin yerine başka birimlerin ikamesine konferansta hazır bulunan ve oy kullanan taraf devletlerin üçte iki çoğunluğu ile karar verilir.
4. Bir tadilat yürürlüğe girdikten sonra onay, kabul, tasvip veya katılma belgesini tevdi eden her devlet sözleşmeyi bu tadil edilmiş şekli ile uygular.
Madde — 22
İşbu sözleşme Genel Sekreterliğe tevdi olunacaktır.
2. Genel Sekreterlik :
a) Bu sözleşmenin tasdikli suretlerini, Deniz Alacaklarına karşı Mesuliyetin Sınırlanması hakkındaki Konferansa davet edilmiş olan devletlerle sözleşmeye katılan diğer bütün devletlere gönderecektir;
b) Sözleşmeyi imza veya ona iltihak etmiş olan bütün devletlere aşağıdaki hususları bildirecektir;
i) Her yeni imza ile bütün belge tevdilerini ve bunlarda yer alan ihtirazi kayıtları, imza ve tevdi tarihlerini;
ii) Sözleşme ve her tadilinin yürürlüğe girdiği tarihi;
iii) Sözleşmeye dair her feshi İhbarı ve bunun hüküm İfade edeceği tarihi;
iv) 20 veya 21 İnci madde uyarınca kabul edilen tadilleri:
v) Sözleşmenin herhangi bir maddesinde emredilen bilcümle muhaberatı.
3. Genel Sekreterlik. sözleşme yürürlüğe girer girmez tasdikli bir suretini Birleşmiş Milletler Statüsünün 102 ncl maddesi gereğince tescil ve ilan edilmek üzere Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğine gönderecektir.
Madde — 23
Kullanılan diller
İşbu sözleşme tek bir orijinal nüshada İngilizce, İspanyolca, Fransızca ve Rusça olarak kaleme alınmıştır, bütün metinler aynı derecede geçerlidir.
Bindokuzyüzyetmişaltı yılı Kasım ayının ondokuzunda Londra'da akdolunmuştur.
İşbu hususu tasdik sadedinde, bu maksatla usulüne uygun olarak yetkili kılınmış aşağıdaki imza sahipleri bu sözleşmeyi imza etmişlerdir.