GEMİLERİN TONAJLARINI ÖLÇME HAKKINDA ULUSLARARASI SÖZLEŞME, 1969
(Londra, 23 Haziran 1969)
 
TARAF HÜKÜMETLER,
Uluslararası sefer yapan gemilerin tonajlarının belirlenmesi ile ilgili olarak yeknesak prensipler ve kurallar oluşturmayı arzu ederek,
 
Buna en iyi bir sözleşme sonuçlandırarak ulaşılabileceğini düşünerek,
Aşağıdaki gibi mutabık kalmışlardır:

Madde 1
Sözleşme kapsamında genel yükümlülük
 
Taraflar, bu sözleşmenin ve onun ayrılmaz parçası olan Eklerin hükümlerini uygulamayı üstlenirler. Bu sözleşmeye her referans aynı zamanda Eklere bir referans oluşturur.
 
Madde 2
Tanımlar
 
Başka bir şekilde belirtilmedikçe, bu sözleşmenin amaçları için:
 
(1) “Kurallar” bu sözleşmeye eklenmiş kurallar,
(2) “İdare” geminin bayrağını taşıdığı devletin hükümeti,
(3) “uluslar arası sefer” bu sözleşme uygulanan bir ülkeden, bu ülkenin dışındaki bir limana veya tersine bir deniz seferi anlamındadır. Bu amaçla, bir taraf hükümetin uluslar arası ilişkiler için sorumlu olduğu veya Birleşmiş Milletlerin yönetim yetkisinde olan bir bölge ayrı bir ülke sayılacaktır.
(4) “Gros tonaj” bu sözleşmenin hükümlerine uygun olarak belirlenen bir geminin tüm hacim ölçüsü,
(5) “Net tonaj” bu sözleşmenin hükümlerine uygun olarak belirlenen bir geminin faydalı kapasitesinin ölçüsü,
(6) “yeni gemi” bu sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihte veya bundan sonra omurgası kızağa konulan veya benzeri yapım aşamasında olan gemi,
(7) “mevcut gemi” yeni gemi olmayan gemi,
(8) “boy” omurganın üzerinden ölçülen en küçük kalıp derinliğinin %85’indeki su hattı boyunun %96’sını veya daha büyükse, baş bodoslamanın ön yüzünden dümen boğazı eksenine kadar olan uzunluğu ifade eder. Omurgası meyilli dizayn edilmiş gemilerde, boyun ölçüleceği su hattı, dizayn su hattına paralel olacaktır.
(9) “Örgüt” Uluslar arası İstişari Denizcilik Örgütü anlamına gelir.
 
Madde 3
Uygulama
 
(1) Bu sözleşme uluslar arası sefer yapan aşağıdaki gemilere uygulanır;
(a) Taraf hükümetlerin ülkelerinde tescil edilmiş gemiler,
(b) Madde 20 kapsamında bu sözleşmenin genişletildiği bölgelerde tescil edilmiş gemiler, ve
(c) Taraf hükümet olan bir devletin bayrağını taşıyan tescil edilmemiş gemiler.
 
(2) Bu sözleşme aşağıdaki gemilere uygulanır:
(a) yeni gemiler,
(b) İdarenin mevcut gros tonajında önemli değişiklik olduğunu varsaydığı tadilat veya değişikliğe uğrayan gemiler,
(c) Gemi sahibinin talebi halinde mevcut gemiler, ve
(d) Sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten oniki ay sonra, bu paragrafın (b) ve (c)’sinde zikredilenlerin dışındaki mevcut tüm gemilerin, diğer mevcut uluslar arası sözleşmeler kapsamında ilgili gerekliliklerin uygulanması amaçları için mevcut tonajları mahfuz olacaktır.
 
(3) Bu maddenin (2)(c ) altparagrafına uygun olarak bu sözleşmenin uygulandığı mevcut gemiler bu sözleşmenin yürürlüğe girmesinden önce İdare tarafından uluslar arası sefer yapan gemilere uygulanan hükümlere göre belirlenmiş tonajlarına yeniden sahip olamazlar.
 
Madde 4
İstisnalar
 
(1) Bu sözleşme aşağıdakilere uygulanmaz;
(a) savaş gemileri, ve
(b) boyu 24 metre (79 fit)’den az gemiler.
 
(2) Münhasıran aşağıdaki bölgelerde seyir yapan gemilere uygulanmaz;
(a) Kuzey Amerika’nın büyük gölleri ile Rosiers Burnundan West Point’e çizilen hatta kadar St. Laurence nehir, Anticosti Adası ve Anticosti Adasının kuzeyinde 63 batı boylamının meridyenine kadar olan alan,
(b) Hazar Denizi, veya
(c) Arjantin’de Punta Rasa (Cabo San Atonio)’dan Uruguay’da Punta del Este’ye çizilen hatta kadar Plate, Parana ve Uruguay nehirleri.
 
Madde 5
Zorlayıcı nedenler
 
(1) Herhangibir sefere kalkış zamanında bu sözleşme hükümlerine tabi olmayan bir gemi hava muhalefeti veya diğer zorlayıcı nedenler yüzünden planlanan seferinden sapması nedeniyle bu hükümlere tabi olmayacaktır.
 
(2) Bu sözleşme hükümlerinin uygulanmasında, taraf hükümetler herhangibir geminin hava muhalefeti veya diğer zorlayıcı nedenler yüzünden seferinden sapmasını veya gecikmesini uygun şekilde dikkate alacaklardır.
 
Madde 6
Tonajların belirlenmesi
 
Gros tonaj ve net tonajların belirlenmesi bu belirlemeyi tanıdığı şahıs veya kuruluşlara havale edebilen İdare tarafından yapılır. Her durumda ilgili İdare gros tonajın ve net tonajın belirlenmesi için tam sorumluluğu kabul eder.
 
Madde 7
Belgelerin verilmesi
 
(1) Bu sözleşmeye uygun olarak gros tonajı ve net tonajı belirlenen her gemiye bir Uluslar arası Tonaj Belgesi (1969) verilir.
 
(2) Bu belge İdare tarafından veya onun yetkilendirdiği şahıs veya kuruluş tarafından verilir. Her durumda İdare belge için tam sorumluluğu üstlenir.
 
Madde 8
Başka bir hükümet tarafında belge verilmesi
 
(1) Bir taraf hükümet diğer taraf hükümetin talebi ile bu sözleşmeye uygun olarak bir geminin gros ve net tonajını belirleyebilir ve gemiye bir Uluslar arası Tonaj Sertifikası (1969) verebilir veya verilmesine yetki verebilir.
 
(2) Belgenin bir kopyası ve tonaj hesabının bir kopyası mümkün olan en kısa zamanda talep eden Hükümete gönderilir.
 
(3) Verilen bir belge geminin bayrağını taşıdığı veya taşıyacağı devlet hükümetinin isteği üzerine verildiğini belirten bir beyanı içerecek ve Madde 7 kapsamında verilen belge ile aynı geçerliliğe sahip olacak ve aynı şekilde tanınacaktır.
 
(4) Taraf hükümet olmayan bir devletin bayrağını taşıyan bir gemiye Uluslar arası Tonaj Belgesi (1969) verilmeyecektir.
 
Madde 9
Belgenin şekli
 
(1) Belge veren ülkenin resmi dili veya dillerinde hazırlanacaktır. Eğer kullanılan dil İngilizce veya Fransızca değilse metin bu dillerden birine çeviriyi içerecektir.
 
(2) Belgenin şekli Ek II’de verilen örneğe uygun olacaktır.
 
Madde 10
Belgenin iptali
 
(1) Bu kurallarda belirtilen herhangibir istisnaya tabi olarak, gros veya net tonajında bir artmayı gerektirecek nitelikte geminin teşkilatında, yapısında, kapasitesinde, kullanılan alanlarda, geminin yolcu belgelerinde belirtilen taşımasına izin verilen toplam yolcu sayısında, tahsis edilen yükleme hattında veya geminin izin verilen su çekiminde tadilat yapıldığı takdirde bir Uluslar arası Tonaj Belgesi (1969)’nin İdare tarafından geçerliliği sona erdirilecek ve iptal edilecektir.
 
(2) Bir İdare tarafında bir gemiye verilen bir belgenin, bu maddenin üçüncü paragrafında belirtilenler dışında geminin diğer bir devletin bayrağına geçmesi üzerine geçerliliği sona erecektir.
 
(3) Bir geminin taraf hükümet olan bir diğer devletin bayrağına geçmesi üzerine, bir Uluslar arası Tonaj Belgesi (1969) üç ayı geçmeyen bir süre veya İdarenin diğer bir Uluslar arası Tonaj Belgesi (1969) vermesine kadar hangisi önce ise yürürlükte kalacaktır. Geminin önceki bayrağını taşıdığı devletin taraf hükümeti, bayrak değişiminden sonra mümkün olduğu kadar kısa zamanda bayrak değişiminde geminin sahip olduğu belgenin ve bununla ilgili tonaj hesaplarının bir kopyasını İdareye gönderecektir.
 
Madde 11
Belgenin Kabulü
 
Bir taraf hükümetin yetkisi kapsamında verilmiş bir belge diğer taraf hükümetler tarafından kabul edilecek ve sözleşmenin kapsadığı tüm amaçlar için kendileri tarafından verilen belgelerle aynı geçerlilikte sayılacaktır.
 
Madde 12
Denetim
 
(1) Taraf hükümet olan bir devletin bayrağını taşıyan bir gemi, diğer taraf hükümetlerin limanlarında iken bu hükümetler tarafından yetkilendirilmiş memurların denetimine tabidir. Bu denetim aşağıdakilerin doğrulanması amaçları ile sınırlıdır;
(a) geminin geçerli bir Uluslar arası Tonaj Belgesi (1969) bulunduğu, ve
(b) geminin ana özelliklerinin belgede verilen verilere uygun olduğu.
 
(2) Bu denetimin icrası hiçbir durumda gemiye bir gecikmeye neden olmayacaktır.
 
(3) Denetim geminin ana özelliklerinin gros ton veya net tonda bir artmaya neden olacak şekilde Uluslar arası Tonaj Belgesi (1969)’nde belirtilenlerden farklı olduğunu açığa çıkarırsa, geminin bayrağını taşıdığı devletin hükümeti gecikmeksizin bilgilendirilecektir.
 
Madde 13
Ayrıcalıklar
 
Bu sözleşmenin ayrıcalıkları sözleşme kapsamında verilmiş geçerli bir belgesi bulunmayan gemiler için talep edilemez.
 
Madde 14
Önceki anlaşmalar, sözleşmeler ve düzenlemeler
 
(1) Bu sözleşmeye taraf hükümetler arasında halen yürürlükte olan tonaj konuları ile ilgili tüm diğer anlaşmalar, sözleşmeler ve düzenlemeler aşağıdaki dönemler süresinde tam ve eksiksiz geçerli olmaya devam edecektir;
(a) bu sözleşmenin uygulanmadığı gemiler, ve
(b) bu sözleşmenin uygulandığı gemilerde ayrıca belirtilmemiş hususlar için.
 
(2) Bununla birlikte, bu anlaşmalar, sözleşmeler veya düzenlemelerin bu sözleşmenin hükümleri ile çeliştiği boyutta bu sözleşme hükümleri geçerli olacaktır.
 
Madde 15
Bilgilerin iletilmesi
 
Taraf hükümetler aşağıdakileri Örgüte bildirmeyi veya depozit etmeyi üstlenirler;
(a) Taraf hükümetlere yayınlanmak için bu sözleşme hükümleri kapsamında verilmiş belgelerinin yeterli sayıda örnekleri,
(b) Bu sözleşmenin kapsamı içerisindeki çeşitli hususlarda yürürlüğe konulmuş kanun, emir, tüzük, yönetmelik ve diğer düzenlemelerin metinleri, ve
(c) Taraf hükümetlere yayınlanmak için tonajla ilgili konularda onların adına hareket etmeye yetkilendirilmiş hükümet dışı acentelerin listesi.
 
Madde 16
İmza, kabul ve katılma
 
(1) Bu sözleşme 23 Haziran 1969 tarihinden itibaren altı ay imza için açık kalacak ve bundan sonra katılma için açık olacaktır. Birleşmiş Milletlerin veya herhangibir uzmanlık ajansının veya Uluslar arası Atom Enerji Ajansının üyesi devletlerin hükümetleri veya Uluslar arası Adalet Divanının tarafları bu sözleşmeye aşağıdaki yollarla taraf olabilirler;
(a) onay, kabul veya tasvip için rezervasyonsuz imza,
(b) onay, kabul veya tasvibi takiben onay, kabul veya tasvibe tabi olarak imza, veya
(c) katılma.
 
(2) Onay, kabul, tasvip veya katılma bu anlamdaki belgenin Örgütün Genel Sekreterine depozite edilmesi ile sonuç doğuracaktır. Örgüt, bu sözleşmeyi imzalayan veya ona taraf olan tüm hükümetlere herbir yeni kabul veya katılmayı ve bunun depozit tarihini bildirecektir. Örgüt sözleşmeyi imzalamış tüm hükümetlere 23 Haziran 1969 tarihinden altı ay süresince sonuç doğurmuş herhangibir imzayı da bildirecektir.
 
Madde 17
Yürürlüğe giriş
 
(1) Bu sözleşme, ticaret filoları toplamı dünya ticaret gemiciliği gros tonajının yüzde altmışbeşinden az olmayan en aza yğrmbeş hükümet tarafınan Madde 16’ya uygun olarak kabul olarak rezervasyonsuz imzalandığı veya kabul veya katılma belgelerinin depozite edildiği tarihten yirmidört ay sonra yürürlüğe girer. Örgüt yürürlüğe girişini bu sözleşmeyi imzalamış veya katılmış tüm hükümetlere bildirecektir.
 
(2) Bu maddenin birinci paragrafında zikredilen yirmidört ay süresince bu sözleşmeye bir kabul veya katılma belgesini depozit eden hükümetler için kabul veya katılma bu sözleşme yürürlüğe girdiğinde veya kabul veya katılma belgesinin depozit tarihinden üç ay sonra hangisi geç ise sonuç doğurur.
 
(3) Yürürlüğe girdikten sonra bu sözleşmeyi kabul veya katılma belgesini depozit etmiş hükümetler için sözleşme bu belgenin depozit tarihinden üç ay sonra yürürlüğe girer.
 
(4) bu sözleşmenin tadili için gerekli hususlar tamamlandıktan sonra veya Madde 18 Paragraf (2)(b) kapsamında oybirliği ile kabul edilmiş sayılmasından sonra depozit edilmiş herhangibir kabul veya katılma belgesi sözleşmenin değiştirilmiş şekline uygulanacak sayılır.
 
Madde 18
Değişiklikler
 
(1) Bu sözleşme bir taraf hükümetin teklifi üzerine bu maddede belirtilen prosedürlerden biri ile değiştirilebilir.
 
(2) Oybirliği ile kabul edilen değişiklikler:
(a) Bir taraf hükümetin talebi üzerine, onun tarafında bu sözleşmeye herhangibir değişiklik teklifi, Örgüt tarafından oybirliği ile kabul yaklaşımı ile değerlendirilmesi için tüm taraf hükümetlere gönderilir.
(b) Bu tür bir değişiklik daha önceki bir tarih için mutabık olmadıkça tüm taraf hükümetlerin onu kabul tarihinden oniki ay sonra yürürlüğe girer. Bir değişikliğin kabulü veya reddini Örgüt göndermeyen bir taraf hükümet ilk bildirimden yirmidört ay sonra kabul etmiş sayılacaktır.
 
(3) Örgütte dikkate alındıktan sonra değişiklik:
(a) Bir taraf hükümetin talebi üzerine, onun tarafından teklif edilmiş bu sözleşmeye herhangibir bir değişiklik Örgütte dikkate alınacaktır. Örgütün Deniz Emniyeti Komitesinde hazır bulunan ve oy kullananların üçte iki çoğunluğu tarafından kabul edilmişse, bu değişiklik Örgütün Genel Kurulu tarafından dikkate alınmasından en az altı ay önce Örgütün tüm üyelerine ve tüm taraf hükümetlere gönderilir.
(b) Eğer Genel Kurulda bulunanların ve oy kullananların üçte iki çoğunluğu tarafında kabul edilmişse, değişiklik onların kabulleri için Örgüt tarafından tüm taraf hükümetlere gönderilir.
(c) Bu değişiklik taraf hükümetlerin üçte ikisi tarafında kabul edildiği tarihten oniki ay sonra yürürlüğe girer. Değişiklik, yürürlüğe girmesinden önce değişikliği kabul etmediğinin beyan edenler dışında tüm taraflarla ilgili olarak yürürlüğe girer.
(d) Deniz Emniyeti Komitesinde temsil edilen hükümetlerin üçte ikisi de dahil, hazır bulunan ve oy kullananların ve Genel Kurulda oy kullananların üçte iki çoğunluğu ile Genel Kurul, kabul kararı ile birlikte değişiklik teklifinin önemli olduğu ve bu paragrafın (c) alt paragrafı kapsamında bir deklarasyonda bulunan ve yürürlüğe girdikten sonra oniki ay içerisinde onu kabul etmeyen herhangibir taraf hükümetin bu sürenin sonunda bu sözleşmeye taraf olmasına son verilmesi kararının alınmasını teklif edebilir. Bu karar taraf hükümetlerin üçte iki çoğunluğunun önceden kabulüne tabidir.
(e) Bu paragrafın hiçbir hükmü bu paragraf kapsamında bu sözleşmenin değiştirilmesi hakkında ilk teklifi yapan taraf hükümetin bu maddenin (2) veya (4)’ncü paragraflarına uygun olarak arzu ettiği alternatif işlemlerin yapılmasını engellemez.
 
(4) Konferans tarafından değişiklik:
(a) Bir taraf hükümetin talebi üzerine, taraf hükümetlerin en az üçte birinin mutabakatı ile bu sözleşmeye bir değişikliği değerlendirmek için Örgüt tarafından bir taraflar konferansı toplanacaktır.
(b) Taraf hükümetlerin konferansta hazır bulunan ve oy kullanan üçte iki çoğunluğu tarafından kabul edilen her değişiklik Örgüt tarafından kabulleri için tüm taraf hükümetlere gönderilecektir.
(c) Bu değişiklik taraf hükümetlerin üçte ikisi tarafında kabul edildiği tarihten oniki ay sonra yürürlüğe girer. Değişiklik yürürlüğe girmesinden önce değişikliği kabul etmediğini deklare edenler dışında tüm taraf hükümetlerle ilgili olarak yürürlüğe girer.
(d) Bu paragrafı (a) altparagrafı kapsamında toplanmış bir konferansta hazır bulunan ve oy kullananların üçte iki çoğunluğu tarafından kabul kararı ile birlikte değişiklik teklifinin önemli olduğu ve bu paragrafın (c) alt paragrafı kapsamında bir deklarasyonda bulunan ve yürürlüğe girdikten sonra oniki ay içerisinde onu kabul etmeyen herhangibir taraf hükümetin bu sürenin sonunda bu sözleşmeye taraf olmasına son verilmesi kararı alınabilir.
 
(5) Örgüt herbir değişikliğin yürürlüğe gireceği tarihle birlikte bu madde kapsamında yürürlüğe girebilecek herhangibir değişikliği tüm taraf hükümetlere bildirir.
 
(6) Bu madde kapsamında herhangibir kabul veya deklarasyon, tüm taraf hükümetlere alınmasını bildirmek üzere Örgüte bir belge ile depozit edilir.
 
Madde 19
Feshi ihbar
 
(1) Bu hükümet için yürürlüğe girmesinden beş yıl geçerlilikten sonraki herhangibir tarihte herhangibir taraf hükümet tarafından bu sözleşmeye fesih ihbar edilebilir.
 
(2) Feshi ihbar Örgüte feshi ihbarın alındığını ve alınma tarihin diğer taraf hükümetlere bildirmek üzere bir belgenin depozit edilmesi ile sonuç doğuracaktır.
 
(3) Feshi ihbar Örgüt tarafından alındığı tarihten sonra bir yıl içerisinde veya feshi ihbar belgesinde belirtilen daha uzun bir zamanda geçerli olur.
 
Madde 20
Bölgeler
 
(1)(a) Bir bölge için yönetici olduğunda Birleşmiş Milletler veya bir bölgenin uluslar arası ilişkileri için sorumlu olan bu sözleşmenin herhangibir tarafı mümkün olan en kısa zamanda bu bölge ile istişare edecek veya bu sözleşmenin bu bölgeye genişletilmesini değerlendirmede uygun olan tedbirleri alacak ve herhangibir zamanda Örgüte yazılı bir bildirimle Bu sözleşmenin bu bölgeyi kapsamına almasını beyan edebilir.
(b) Bu sözleşme bildirimin alındığı tarihten veya bildirimde belirtilebilecek diğer bir tarihten itibaren adı geçen bölgeye genişletilir.
 
(2) (a) Birleşmiş Milletler veya bu maddenin birinci paragrafının (a) altparagrafı kapsamında bir bildirim yapmış olan herhangibir taraf, sözleşmenin herhangibir bölgeye genişletilmiş olduğu tarihten sonra herhangibir zamanda Örgüte yazılı bildirimle, bu sözleşmenin bildirimde belirtilen bölgeye genişletmenin durdurulduğunu beyan edebilir.
(b) Bu sözleşmenin bu bildirimde belirtilen herhangibir bölgeye genişletilmesi bildirimin Örgüt tarafından alınması tarihinden sonra bir yılda veya bildirimde belirtilen daha uzun bir sürede durdurulur.
 
(3) Örgüt tüm taraf hükümetlere bu maddenin birinci paragrafı kapsamındaki tüm bölgeler için bu sözleşmenin genişletilmesini ve herbir durumda genişletilmiş bu sözleşmenin durdurulmuş olması veya durdurulacak olması tarihlerini açıklayan ikinci paragraf hükümleri kapsamında bu genişletmenin sona ermesini bildirir.
 
Madde 21
Depozit ve kayıt
 
(1) Bu sözleşme Örgüte depozit edilir ve Örgütün Genel Sekreteri bu sözleşmeye katılan tüm hükümetlere ve tüm imzacı hükümetlere onaylanmış kopyalarını gönderir.
 
(2) Bu sözleşme yürürlüğe girer girmez, gerçek belgelendirilmiş bir kopya Birleşmiş Milletler Şartının 102’nci maddesine göre kaydedilmek ve yayınlanmak için Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğine Örgütün Genel Sekreteri tarafından depozite edilmek üzere gönderilir.
 
Madde 22
Diller
 
Bu sözleşme İngilizce ve Fransızca dillerinde, iki metin eşit olarak geçerli olacak şekilde hazırlanmıştır. Rusça ve İspanyolca dillerine resmi çeviriler Örgütün sekreteryası tarafından hazırlanacak ve imzalanmış orijinal ile depozite edilecektir.
 
Bu sözleşme ilgili Hükümetlerin bu amaçla yetkilendirdiği şahitler tarafından imza altına alınmıştır.
 
Londra’da Haziran 1969’un yirmiüçünde yapılmıştır.

EK 1
GEMİLERİN GROS VE NET TONAJLARININ BELİRLENMESİ İÇİN KURALLAR
Kural 1
Genel
(1) Bir geminin tonajı gros tonaj ve net tonajdan oluşur.
 
(2) Gros tonaj ve net tonaj bu kuralların hükümlerine uygun olarak belirlenir.
 
(3) Yapım özellikleri bu kuralların hükümlerinin uygulanmasını mantıksız veya uygulanamaz kılan sıradışı tekne tiplerinin gros tonajları ve net tonajları İdare tarafından belirlendiği gibidir. Tonaj bu şekilde belirlendiğinde, İdare Örgüte bilgileri için taraf hükümetlere yayınlanması için bu amaçla kullanılan usullerin detaylarını bildirir.
 
Kural 2
Eklerde kullanılan terimlerin tanımları

(1) Üst güverte
 
Üst güverte üzerindeki tüm açıklıklarla altında bulunan gemi bordalarındaki bütün açıklıkları su geçirmez daimi kapatma tertibatı ile donatılmış, havaya ve deniz maruz en üst tam güvertedir. Üst güvertesi kademeli olan bir gemide havaya ve denize maruz kalan güvertenin en alçak hattı ile bunun güvertenin üst kısmına paralel uzantısı üst güverte olarak alınır.
 
(2) Kalıp derinliği
 
(a) Kalıp derinliği, omurganın üstünden üst güvertenin alt yüzüne kadar gemi bordasında düşey olarak ölçülen mesafedir. Ahşap ve karma gemilerde bu mesafe, omurga aşozunun alt kenarından ölçülür. Gemi orta kesitinin alt kısmı içe eğimli olduğu veya kalın burma kaplamaları kullanıldığı hallerde bu mesafe, karinanın düz kısmının içe doğru uzantısının omurga kenarını kestiği noktadan ölçülür.
(b) Güverte ile borda kaplamasının birleştiği kısımlar yuvarlak formda olan gemilerde kalıp derinliği, köşeli dizayn teşkil etmek üzere güverte ile borda kaplama levhaları kalıp hatlarının uzantılarının kesiştiği noktaya kadar ölçülecektir.
(c) Üst güvertenin kademeli olduğu ve güvertenin set kısmının kalıp derinliğinin tayin edildiği noktanın üzerine kadar devam ettiği hallerde, kalıp derinliği güvertenin alçak kısmından set kısmına paralel olarak uzatılan itibari bir hatta kadar ölçülecektir.
 
(3) Genişlik
 
Genişlik, geminin azami genişliği olup, geminin ortasında teknesi metal olan gemilerde posta kalıp hatları arasında teknesi başka materyalden olan gemilerde kaplamaların dış yüzleri arasından ölçülür.
 
(4) Kapalı alanlar
 
Kapalı alanlar, geminin teknesi, sabit veya portatif bölme veya perdeleri, güverteleri veya daimi yahut portatif tenteler dışındaki örtüleri içinde kalan bütün alanlardır. Güvertedeki kesiklikler, geminin teknesindeki veya bir alanın güverte ve örtüsündeki bölme yahut perdelerindeki açıklıklar veya bölme yahut perdelerin bulunmaması, o alanların kapalı alanlara dahil edilmesine engel teşkil etmez.
 
(5) Hariç tutulan alanlar
 
Bu kuralın dördüncü paragrafı hükümlerine rağmen, aşağıda (a)’dan (e)’ye kadar alt paragraflarda belirtilen alanlar hariç tutulan alanlar olarak kabul edilir, kapalı alanlar hacmine dahil edilmez; şu kadarki aşağıdaki üç şarttan en az birisine uyması halinde kapalı alanlar olarak işlem görür;

• Yük veya malzemeyi emniyete almak için raflarla veya diğer vasıtalarla teçhiz edilmiş alanlar,
• Herhangibir kapatma vasıtasıyla teçhiz edilmiş açıklıklar,
• Bu açıklıkların kapatılmasına imkan sağlayan yapımlar.

 
(a) (i) Bitişik güverte kamarası derinliği 25 mm. (bir inç)’den fazla olmayan örtü levhaları istisna edilerek güverteden güverteye uzanan ve genişliği açıklığın bulunduğu yerdeki güverte genişliğinin % 90’ına eşit veya daha büyük olan bir nihayet açıklığı karşısındaki alanlar.
 
Bu hüküm, gerçek nihayet açıklığı ile açıklığın hattına veya yüzüne, açıklık hattındaki güverte genişliğinin yarısına eşit bir mesafeden paralel olarak çizilen hat arasındaki kısım hariç tutulan alan olarak uygulanır. (Lahika 1’de Şekil 1)
 
(a) (ii) Dış kaplamaların birbirine yaklaşması hali dışında, geminin tertibi sebebiyle yerin genişliği güverte genişliğinin % 90’ından aşağı düşerse, açıklık hattı ile, bu hatta mezkur yerin arzani genişliğinin güverte genişliğinin % 90’ına eşit veya daha az olduğu noktadan çizilen paralel arasında kalan kısmı kapalı alanlar hacmine dahil edilmez. (Lahika 1’de Şekil 2, 3 ve 4)
 
(a) (iii) Parampetler veya vardavela puntelleri hariç, iki yeri ayıran bir açıklık varsa, bu yerlerden birisinin veya her ikisinin tonaj dışı bırakılması (a) (i) ve (a) (ii) altparagrafları hükümlerine tabidir, iki yer arasındaki açıklık, açıklığın bulunduğu yerdeki güverte genişliğinin en az yarısından az ise, bu alanlar tonaj dışı bırakılmayacaktır. (Lahika 1’de Şekil 5 ve 6)
 
(b) Denizlere ve havaya maruz üstteki güverte kaplamaları altında kalan ve kendisini desteklemek için lüzumlu puntellerden başka geminin açık yanları ile hiçbir bağlantısı bulunmayan alanlar. Bu alanlar vardevela veya parampetlerin üst örtü ile örtü levhası arasındaki mesafe 0.75 metre (2.5 fit)’den veya o yerin yüksekliğinin üçte birinden az hangisi büyükse olmamak şartıyla açık vardevela, parampet veya punteller yapılabilir. (Lahika 1 Şekil 7)
 
(c ) Yüksekliği 0.75 metreden veya daha fazla ise yapı derinliğinin üçte birinden az olmayan, karşılıklı yan açıklıları bulunan ve bordadan bordaya uzayan bir yapı içindeki yerler.
 
Bir yapının yalnız bir tarafında böyle bir açıklık varsa, bu yerin açıklıktan itibaren açıklığın bulunduğu yerdeki güverte genişliğinin en fazla yarısı kadar mesafe içindeki kısmı tonaj dışı bırakılır. (Lahika 1 Şekil 8)
 
(d) Tavan güvertesindeki kapatılmamış açıklığın hemen altında bulunan bir yapı içindeki yerler.
 
Bu açıklığın havaya maruz bulunması şart olup tonaj dışı bırakılacak yerler açıklığın alanı ile sınırlıdır. (Lahika 1 Şekil 9)
 
(e) Bir yapının çevre perdesinde bulunan havaya maruz açıklığı kapama tertibatı bulunmaksızın güverteden güverteye uzayan girintiler.
 
Bu girintilerin iç genişliğinin giriş genişliğinden fazla ve yapı içindeki uzantısının genişliğinin iki katından fazla olmaması şarttır. (Lahika 1 Şekil 10)
 
(6) Yolcu
 
(a) Kaptan, gemi adamları ve geminin işi için gemde istihdam edilen veya görevlendirilen şahıslar,
(b) Bir yaşından küçük çocuklar, dışında her şahıs yolcudur.
 
(7) Yük alanları
 
Net tonaj hesabına dahil edilen yük alanları, gemiden boşaltılacak yüklerin taşınmasında tahsis edilen kapalı yerle olup bunların gros tonaj hesabına dahil edilmesi şarttır. Bu gibi yük yerleri, kolaylıkla görülebilecek yerlerine boyları 100 mm. (4 pus)’den az olmayan CC (Cargo Compartment) harfleri ile devamlı kalacak şekilde işaretlenecektir.
 
(8) Hava geçirmez
 
Hava geçirmez deyimi, her türlü deniz şartlarında suyun gemiye girmeyeceğini ifade eder.
 
Kural 3
Gros tonaj
Bir geminin gros tonajı (GT) aşağıdaki formül ile tespit edilir;
 
GT = K1V
Burada; V0Geminin tüm kapalı alanlarının metreküp olarak toplam hacmini,
K1 =0.2+0.02log10V (veya Lahika 2’deki tabloda gösterilen ) katsayıyı ifade eder.

Kural 4
Net tonaj

(1) Bir geminin net tonajı (NT) aşağıdaki formül ile belirlenir;
NT = K2Vc 4d2 + K3 (N1 + N2),
3D 10
Bu formülde;
(a) 4d2 faktörü birden büyük alınmaz
3D
(b) K2Vc 4d2 terimi , 0.25 GT’den küçük alınmaz,
3D
(c ) NT, 0.30 GT’den küçük alınmaz.
Burada;
Vc = yük alanlarının metreküp olarak hacmini,
K2 = 0.2 + 0.02 log10Vc (veya Lahika 2’deki tabloda gösterilen katsayı)
K3 = 1.25 (GT + 10,000)/10,000
D = Kural 2(2)’de tanımlandığı gibi metre olarak geminin ortasındaki kalıp derinliğini,
d = bu kuralın ikinci paragrafında tanımlandığı gibi metre olarak geminin ortasındaki kalıp su çekimini,
N1 = sekizden fazla yatma yeri bulunmayan kamaralardaki yolcu sayısını,
N2 = diğer yolcuların sayısını,
N1 + N2 = geminin yolcu belgesinde gösterildiği gibi geminin taşımasına izin verilen toplam yolcu sayısını, N1 + N2, 13’den az olduğu zaman N1 ve N2 sıfır olarak alınacaktır.
GT = Kural 3 hükümleri gereğince tayin edilen geminin gros tonajını ifade eder.

(2) Bu Kuralın birinci paragrafında belirtilen kalıp su çekimi (d) aşağıdaki su çekimlerinden birisi olacaktır.
(a) Yürürlükte bulunan Yükleme hatları hakkında uluslar arası sözleşmenin uygulandığı gemiler için bu sözleşmeye göre tespit edilmiş bulunan yaz yükleme hattı (kereste yükleme hattı dışında)’na karşılık gelen su çekimi,
(b) Yolcu gemileri için, yürürlükte bulunan Denizde can emniyeti hakkında uluslar arası sözleşmeye veya yürürlükte ise başka uluslar arası sözleşmeye göre tespit edilmiş en derin yükleme hattına karşılık gelen su çekimi,
(c) Yükleme hatları hakkında uluslar arası sözleşme uygulanmayıp ulusal mevzuat uyarınca bir yükleme hattı tespit edilmiş gemiler için yaz yükleme hattına karşılık gelen su çekimi,
(d) Yükleme hattı tespit edilmeyip ulusal mevzuata göre su çekimi tayin edilen gemiler için izin verilen azami su çekimi,
(e) Diğer gemiler için, Kural 2(2)’de tarif edildiği gibi geminin ortasındaki kalıp derinliğinin yüzde yetmişbeşi.

Kural 5
Net tonajın değişmesi
(1) Geminin, Kural 3 ve 4’de tanımlanan V, Vc, d, N1 veya N2 gibi niteliklerinde değişiklik yapılması ve bu değişikliğin Kural 4 hükümlerine göre belirlenmiş net tonajında bir artmayı gerektirmesi halinde gecikilmeksizin geminin yeni niteliğine göre net tonajı belirlenecek ve uygulanacaktır.
(2) Kural 4’ün (2) (a) ve (2) (b) paragraflarında belirtilen yükleme hatları birlikte uygulanan gemiler için Kural 4 hükümlerine göre sadece bir net tonaj belirlenecek ve bu tonaj geminin yapacağı seferler için belirlenmiş yükleme hattına uygun olacaktır.
(3) Geminin Kural 3 ve 4’te tanımlanan V, Vc, d, N1 veya N2 gibi niteliklerinde değişiklik yapılması veya bu kuralın ikinci paragrafında belirtilen yükleme hattına geminin yaptığı seferlerin ticari karakterindeki tadilat dolayısıyla değişiklik yapılması ve bu değişikliğin Kural 4 hükümlerine göre tayin edilmiş net tonajında bir azalmayı gerektirmesi halinde yürürlükteki belgesinin düzenlendiği tarihten on iki ay geçmeden tayin edilen net tonajı ile ilgili yeni bir Uluslar arası Tonaj Belgesi (1969) düzenlenmeyecektir, bu hüküm aşağıdaki hallerde uygulanacaktır;
(a) Gemi başka bir devletin bayrağına geçmişse,
(b) Gemi yükleme hattının değişmesini gerektirecek üst yapı çıkarılması gibi İdarenin görüşüne göre büyük tadilat geçirmişse,
(c) Örneğin hacı nakli gibi özel hallerde çok sayıda yataksız yolcu taşımakta kullanılan yolcu gemilerine.

Kural 6
Hacimlerin hesaplanması
(1) Gros ve net tonaj hesabına dahil bulunan bütün hacimler izolasyon ve benzeri tertibat dikkate alınmaksızın madenden yapılmış gemilerde dış kaplamanın veya dış yüzeyi veya tekne çevre levhalarının iç yüzleri arasında başka malzemeden yapılmış gemilerde ile kaplamandın dış yüzeyi veya tekne çevre yüzerinin iç kenarı arasında ölçülecektir.
(2) Ek kısınların hacimleri toplam hacme dahil edilecektir.
(3) Denize açık yerlerin hacimleri toplam hacmin dışında bırakılabilecektir.

Kural 7
Ölçme ve hesaplama
(1) Hacimlerin hesaplanmasında kullanılan tüm ölçülerde santimetreye veya fitin onikide birine en yakın değerler alınacaktır.
(2) Hacimler ilgili yer için genel olarak kabul edilen ve doğruluğu İdarece kabule değer usullerle hesaplanacaktır.
(3) Hesaplama kolaylıkla kontrolünü mümkün kılmak üzere yeter derecede detaylı olacaktır.

LAHİKA 1
KURAL 2(5)’TE ZİKREDİLEN ŞEKİLLER

Aşağıdaki şekillerde;
0=hariç bırakılan alanlar
C=Kapalı alanlar
I=Kapalı bir alan sayılacak alanlar
Taranmış kısımlar kapalı yerlere dahil edilecektir.
B=Açıklığın bulunduğu yerlerdeki güverte genişliği
Yuvarlak küpeşteli gemilerde genişlik Şekil 11’de gösterildiği gibi ölçülecektir.
[Şekiller orijinal metinden alınacaktır.]

LAHİKA 2
KURAL 3 VE 4’DE ZİKREDİLEN K1 VE K2 KATSAYILARI

V veya Vc = metreküp olarak hacimler

V veya Vc ‘nin ara değerleri için K1 or K2 katsayıları enterpolasyon yoluyla elde edilecektir.

EK II
BELGE
ULUSLAR ARASI TONAJ BELGESİ (1969)

(Resmi damga)
1969 Gemilerin tonajlarını ölçme hakkında uluslar arası sözleşme kapsamında, kendisi bakımından Sözleşmenin ........ ....... 19... tarihinde yürürlüğe girdiği .........................(Ülkenin tam resmi ismi) hükümetinin yetkisi altında ............( 1969 Gemilerin tonajlarını ölçme hakkında uluslar arası sözleşme kapsamında belirlenmiş yetkili şahıslar veya tanınmış kuruluş tam resmi adı) tarafından verilmiştir.

* Geminin omurgasının konulduğu veya benzer bir inşa safhasında bulunduğu (Madde 2(6)), veya büyük ölçüde tadilat yapıldığı (Madde 3(2)(b)) tarih.

ANA BOYUTLAR

GEMİNİN TONAJLARI
GROS TONAJ ………………………………………………..
NET TONAJ………………………………………………….
Geminin tonajlarının 1969 Gemilerin tonajlarını ölçme hakkında uluslar arası sözleşme hükümlerine uygun olarak tespit edildiği onaylanır.
...............................da...................................19........tarihinde verilmiştir.
(verildiği yer) (verildiği tarih)
………………………………………………………………………………..
(Belgeyi verenin resmi imzası) ve/veya (veren makamın mühürü)
Eğer sadece imzalanmışsa aşağıdaki paragraf eklenecektir.
Aşağıda imzası bulunan, bu belgenin düzenlenmesi hususunda sözü edilen Hükümetin tam yetkisini haiz bulunduğunu beyan eder.

(imza)